Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), genellikle çocukluk döneminde başlayan ve dikkat, hiperaktivite ve dürtüsel davranışlarla karakterize edilen nörogelişimsel bir bozukluktur. Bu durum, çocukluk çağından başlayarak ergenlik ve yetişkinlik dönemlerine kadar devam edebilir.

DEHB'nin temel özellikleri üç ana kategoride incelenebilir:

1. Dikkat Eksikliği: Bireyler, görevlere odaklanmakta zorluk yaşarlar. Çabuk sıkılırlar, görevleri tamamlamakta güçlük çekerler ve detaylara dikkat etmekte zorlanabilirler. Okul veya iş performansları etkilenebilir. Dikkat eksikliği semptomları arasında unutkanlık, dağınıklık ve organize olamama gibi durumlar bulunabilir.

2. Hiperaktivite: Bireyler aşırı hareketli olabilirler. Sürekli olarak yerlerinde duramama, rahat durmama, çok konuşma gibi davranışlar sergileyebilirler. Bu durum, oturma veya durma sırasında bile devam edebilir. Hiperaktivite semptomları, sosyal durumları veya kişisel ilişkileri etkileyebilir.

3. Dürtüsel Davranışlar: Bireyler, düşünmeden hareket etme eğiliminde olabilirler. İhtiyatsızca kararlar alma, beklememe, sıra beklememe gibi durumlar gözlenebilir. Bu dürtüsel davranışlar zaman zaman kişinin sosyal veya akademik yaşamını zorlaştırabilir.

DEHB'nin kesin nedeni tam olarak anlaşılamamış olsa da, genetik faktörler, beyin kimyası, çevresel etkenler ve prenatal faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir. DEHB tanısı, uzman bir sağlık profesyoneli tarafından konur ve semptomların sürekliliği, şiddeti ve işlevsellik üzerindeki etkisi değerlendirilir.

Tedavi genellikle bir kombinasyon halinde uygulanır. Bilişsel davranış terapisi, eğitim ve danışmanlık, ilaç tedavisi gibi yöntemler kullanılabilir. İlaç tedavisi, genellikle dikkat eksikliği ve hiperaktivite semptomlarını kontrol etmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, ailelerin, öğretmenlerin ve diğer çevresel faktörlerin destek sağlaması da önemlidir.

DEHB, erken teşhis ve uygun tedavi ile yönetilebilir. Etkili yönetim, bireyin yaşam kalitesini artırabilir ve iş, okul ve sosyal ilişkiler gibi alanlarda daha iyi işlevsel sonuçlar elde etmesine yardımcı olabilir.